Kalarepa to warzywo, które w ostatnim czasie wraca do łask i do naszych kuchni. To bardzo dobry trend, gdyż kalarepa ma cenne wartości odżywcze. W jej składzie znajdują się niemal wszystkie niezbędne dla zdrowia witaminy i bardzo wiele równie ważnych minerałów. Dodatkowo kalarepa jest bogata w  luteinę, chroniącą oczy. Kalarepa jest także cennym źródłem izotiocyjanów i indoli - są to substancje chroniące organizm przed chorobami  nowotworowymi. Warto je stosować profilaktycznie przez każdego, kto dba o zdrowie. Dlaczego należy wprowadzić do swojej diety kalarepę? Odpowiedzi znajdziesz poniżej.

Kalarepa (łac. Brassica oleracea var. gongylodes) to warzywo znane już w Starożytności. W starożytnym Rzymie doceniano nie tylko smak i walory kulinarne kalarepy, ale także jej właściwości prozdrowotne. Z tego czasu pochodzi historyczna nazwa kalarepy - kapusta pompejańska. Kalarepa, podobnie jak kapusta, brukselka, kalafior czy brokuł należy do rodziny kapustnych. Najważniejszą dla zdrowia właściwością warzyw z tej grupy jest wysoka zawartość izotiocyjanów i indoli – związków chroniących przed rozwojem chorób nowotworowych.

Kalarepa - właściwości przeciwnowotworowe

Kalarepa ma korzystny wpływ na nasze zdrowie, jak wiele innych roślin zielonych wykazuje silne działanie w profilaktyce nowotworów. Według wyników badań chińskich naukowców przedstawionych na kongresie American Association for Cancer Research w Chicago w 2012 roku, kalarepa, podobnie jak sałata, kapusta, brokuły, jarmuż czy kalafior znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia raka piersi, stosowana jest także pomocniczo w leczeniu tego typu nowotworu. Badania zostały przeprowadzone na grupie 5 tysięcy kobiet cierpiących na nowotwór piersi w różnym stadium. Badanie zakładało, że będą one spożywać znaczne ilości warzyw kapustnych przez okres 3 lat. U kobiet, które wprowadziły warzywa z rodziny kapustnych do diety znacznie spadła śmiertelność z powodu nowotworu. Badanie wykazało także zmniejszenie ryzyka nawrotu choroby.

Po analizie składu warzyw z rodziny kapustnych wyciągnięto wnioski, że głównym składnikiem działającym przeciwnowotworowo są zawarte w nich związki siarkowe – glukozynolany, substancje te rozkładają się na izotiocyjany i indole. Szczególnie wysoką zawartość cennych glukozynolanów ma: wasabi (165-281 mg/100 g) oraz chrzan (12-160 mg/100 g). Innymi warzywami bogatymi w te składniki są: rzodkiewka czarna (81-92 mg/100 g), brokuły (19-127 mg/100 g), kalafior (23-43 mg/100 g), jarmuż oraz rzeżucha (20-658 mg/100 g). Do warzyw będących w czołówce, należy także kalarepa znajduje się w niej aż 40-52 mg tych izotiocyjanów i indoli.
Aby lepiej zrozumieć mechanizmy działania związków siarki i ich wpływu na profilaktykę nowotworową, konieczne są dalsze badania.

Kalarepa – właściwości

​Izotiocyjany i indole mają nie tylko działanie przeciwnowotworowe, wykazują także działanie bakteriobójcze i grzybobójcze. Ich działanie jest silne, mogą zwalczyć bakterię H. pylori, która jest odpowiedzialna m. in. za wrzody żołądka i dwunastnicy. Regularne spożywanie kalarepy i włączenie do codziennego menu warzyw kapustnych zmniejsza ryzyko choroby wrzodowej.

Kalarepa to warzywo, które powinniśmy spożywać, jeśli dbamy o oczy. Jest cennym źródłem luteiny - substancji, która odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie zmysłu wzroku. Luteina gromadzi się w plamce żółtej, części oka odpowiedzialnej za wzrok i prawidłowe widzenie. Występuje przede wszystkim w żółtych i zielonych warzywach. Luteina ma także funkcje ochronne, działa niczym naturalny filtr przeciw promieniom UVA i UVB. Najcenniejszym źródłem luteiny są surowe warzywa, traci ona swoje właściwości pod wpływem obróbki cieplnej.

Kalarepa to także warzywo nieodłączne w diecie osób cierpiących na anemię. W liściach kalarepy znajdują się bardzo duże ilości żelaza. Osoby z niedokrwistością lub z niedoborem żelaza powinny spożywać ją regularnie.

Liście kalarepy mają także silne właściwości oczyszczające organizm. Liście kalarepy są cennym źródłem chlorofilu, który wykazuje silne właściwości detoksykacyjne. Dodatkowo wspiera pracę wątroby, pomaga usuwać toksyny, reguluje pracę jelit i działa przeciwzapalnie.

Kalarepę jest także sprzymierzeńcem osób na diecie. W 100 gramach tej rośliny znajduje się tylko 27 kcal. To wyjątkowo dobry wynik. Kalarepa jest także źródłem błonnika. Powinna się znaleźć w jadłospisie osób odchudzających się i dbających o linię.

Kalarepa – kalorie

Zarówno surowa, jak i gotowana kalarepa mają bardzo niską ilość kalorii. W przypadku kalarepy surowej jest to 27 kcal na 100 gramów, w przypadku gotowanej 29 kcal na 100 gramów.

Kalarepa – zastosowanie w kuchni i przepisy

Kalarepa jest nie tylko zdrowa, ale i smaczna. Młode kalarepki są delikatne i chrupiące, można je jeść na surowo. W sałatkach, lub pokrojoną w plastry, jako przekąskę.  Surowe warzywa mają najwięcej wartości odżywczych i tym samym najlepiej wpływają na nasze zdrowie.
Kalarepa, szczególnie młoda, jest wskazana także w diecie diabetyków. W jej składzie jest tylko 10 % węglowodanów.
Starsze kalarepy, są twardsze, wskazane jest podawanie ich na ciepło. Kalarepę można gotować, smażyć i piec – w każdej formie jest pyszna, a zarazem zdrowa. Wyśmienitym pomysłem jest faszerowana kalarepa, smaczna i pożywna jest także zupa z kalarepy. Pamiętajmy, że kalarepa ma także jadalne liście. Są one cennym źródłem żelaza. Można je wykorzystać jak natkę pietruszki, czy koperek i stosować jako dodatek do dań.

Kalarepa – surówka

Składniki:

• 1 kalarepa
• 1 jabłko
• 2 małe marchewki (ew. 1 duża)
• posiekany koperek
• 2 łyżki jogurtu greckiego
• sok z ½  cytryny
• szczypta soli
• pieprz, najlepiej  świeżo zmielony
• ewentualnie musztarda (1/2 łyżeczki)

Warzywa należy obrać i zetrzeć na tarce. Po wymieszaniu skropić sokiem z ½ cytryny, dodać jogurt grecki  i przyprawy.

Zupa z kalarepy

Składniki:

• 1 ½ kalarepy
• 1 marchewka (duża lub 2 małe)
• 1 ziemniak (duży)
• 1 łyżka świeżej natki pietruszki
• 1 łyżka świeżych liści selera korzeniowego
• 2 litry bulionu drobiowego (ew. warzywnego)
• 3 łyżki śmietanki kremówki

Warzywa: kalarepę, ziemniaki i marchew myjemy, obieramy i kroimy w kostkę. Całość należy zalać 2 litrami bulionu. Można dodać jeszcze 1 kostkę drobiową. Następnie całość gotujemy do momentu, aż warzywa będą miękkie.  Zupę posypujemy natką pietruszki i posiekanymi liśćmi selera, a następnie gotujemy jeszcze kilka minut.  Całość miksujemy na gładki krem, na koniec należy dodać śmietankę.  

Kalarepa – uprawa

Kalarepa jest warzywem uprawianym z rozsady. Kalarepę sadzi się płytko w gruncie, aby dobrze rosła należy wybrać stanowiska słoneczne i umiarkowanie ciepłe (12–18 °C). Uprawia się ją w szklarniach od końca lutego. Następnie przesadza się ją do gruntu pod koniec kwietnia. Młode kalarepki można zbierać już pod koniec maja.