Ostropest plamisty to nic innego, jak dziko rosnący w naszych ogrodach i na łąkach, popularny oset. Nasiona, które można kupić w aptekach i sklepach zielarskich, nie pochodzą jednak z rośliny rosnącej przy drodze, lecz ze specjalnie tworzonych upraw.

Ostropest jest przepiękną, okazałą rośliną. Ma wysokość ok. 2 metrów, wyraźne, fioletowe kwiatostany okolone grubymi, skórzastymi kolcami. Równie ciekawy wygląd mają liście rośliny. Podłużne, z poszarpaną linią brzegową, zdobione są sinym, siateczkowym wzorem na zielonym tle.

Zioło pochodzi z rejonu śródziemnomorskiego, jednak obecnie jego naturalne środowisko to Europa, Ameryka Północna i Australia. Hodowane jest niemal na wszystkich kontynentach (w Europie, na Bliskim Wschodzie, w Ameryce Północnej i Południowej oraz w Australii). W Polsce hodowla wynosi ok. 2 tys. ha.

Ostropest jest rośliną jednoroczną, która rozmnaża się z nasion wysiewanych w kwietniu. W początkach września natomiast, dojrzewają kwiatostany, które zbiera się, suszy, młóci, a potem oczyszcza.

Ostropest plamisty - właściwości

Działanie farmaceutyczne wykazują owoce ostropestu. Podstawowy składnik tej rośliny, dla której jest ona tak ceniona, to sylimaryna. Poza tym, ostropest zawiera flawonoidy, kwasy organiczne witaminy C i K, garbniki, fitosterole, kwas linolowy, sole mineralne. Dla migrenowców i alergików ważna może być informacja, że ostropest zawiera również tyraminę i histaminę (składniki nietolerowane przez niektóre osoby).

Ostropest plamisty - działanie

Wpływ na  wątrobę i układ pokarmowy

Ostropest plamisty to przede wszystkim źródło sylimaryny, inaczej zwanej też flawonolignanami. Sylimaryna jest rzadko występującą substancją. Stosuje się ją w leczeniu wątroby, ponieważ działa odtruwająco i oczyszczająco. Ponadto pełni funkcję ochronną. 

Flawonolignany są stosowane przy marskości, zwyrodnieniu tłuszczowym, uszkodzeniach spowodowanych spożywaniem alkoholu, leków i substancji toksycznych. Są też niezastąpione w stanach zapalnych wątroby, wirusowego zapalenia wątroby typu A,B,C oraz zaburzeniach jej czynności. Sylimaryna nie wykazuje skutków ubocznych. Jest stosowana przy łagodzeniu skutków farmakoterapii (w leczeniu nowotworów).

Sylimaryna jest stosowana przy zaburzeniach trawiennych, niedokwaśności soku żołądkowego, braku łaknienia, wzdęciach, odbijaniu się.

Oprócz ogromnego wpływu na leczenie wątroby, ostropest dobrze radzi sobie również ze schorzeniami nerek.

Wzmocnienie naczyń krwionośnych

Zioło pomaga przy nadmiernym krwawieniu w trakcie miesiączki, a także zapobiega krwawieniu z nosa i narządów wewnętrznych. Jednocześnie działa przeciwzakrzepowo. Ostropest plamisty warto spożywać przy obniżonym ciśnieniu krwi.

Poprawa pracy mózgu

Garbniki zawarte w ostropeście wpływają na zahamowanie procesów destrukcyjnych zachodzących w naszych mózgach. Po to ostropest plamisty powinny sięgać osoby, które mają kłopoty z koncentracją i pamięcią.

Ostropest zapobiega nowotworom

Badania dowodzą, że sylimaryna zawarta w ostropeście, skutecznie wyrównuje proporcje pomiędzy nowotworzonymi przez organizm komórkami, a komórkami, które wymierają. Ostatnio dość powszechnie panuje przekonanie, że ostropest wpływa również na zahamowanie trwającego już procesu nowotworowego.

Leczenie cukrzycy typu II

Dieta z dawką ostropestu zalecana jest cukrzykom typu II. Jak wskazują badania, podawanie osobom chorym tego zioła po kilku miesiącach powodowało wyrównywanie poziomu glukozy oraz obniżenie zawartości cholesterolu we krwi.

Ostropest jest zalecany kobietom karmiącym, gdyż owoce tego zioła znacznie zwiększają laktację. Spożywanie rośliny przyczynia się także do zmniejszenia problemów z chorobą lokomocyjną.

Wpływ ostropestu na urodę

Olej z tej rośliny wykorzystywany jest w przemyśle kosmetycznym, gdyż znakomicie przyspiesza procesy regeneracyjne skóry oraz zapewnia najlepszy stopień jej nawilżenia. Regeneracja skóry to  nie tylko likwidacja mikrouszkodzeń, czy uszkodzeń w ogóle, ale również zanikanie przebarwień, zmniejszanie miejsc zaczerwienionych. Dzięki zawartości w oleju witaminy E (popularnego w kosmetyce antyoksydanta), produkty do pielęgnacji cery stworzone z na bazie ostropestu, gwarantują nam opóźniony proces starzenia.

Ostropest plamisty - dawkowanie

Ostropest spożywa się w postaci zmielonego proszku. Najlepiej, jeśli zmielimy go samodzielnie, tuż przed przygotowaniem posiłku.

Aby osiągnąć najlepsze rezultaty powinno się spożywać ok. 2 łyżeczek zioła dziennie i popijać letnią wodą.

Ostropest nie ma wyrazistego smaku, dzięki temu można stosować go jako dodatek do wielu posiłków, np. posypać sproszkowaną rośliną kanapkę z wędliną, dosypać zioło do sałatki, zupy, czegokolwiek, co przyjdzie Wam do głowy. Bardzo popularne stało się dodawanie zmielonego ostropestu do wypiekanych w domach chlebów.

Ostropest plamisty - olej

Do celów spożywczych można wykorzystać także olej z ostropestu. Podobnie jak nasiona, wykorzystanie oleju jest wszechstronne. Stosujemy go do sałatek, past, kanapek.

Młode liście ostropestu, choć nie są tak wysoko cenione, jak owoce rośliny, są również polecane jako składnik sałatek.