Przejawem przepukliny rozworu przełykowego (łac. hernia hiatus esophagi) jest zgaga, uczucie kwaśnej treści w przełyku, odbijanie, cofanie treści żołądkowej do przełyku, a nawet zwracanie. Refluksowi to także częste bóle w nadbrzuszu. Dojście do przyczyny  dolegliwości jest złożone, bowiem te objawy towarzyszą też palaczom, czy osobom stosującym inne używki (kawa, alkohol), oraz tym, którzy często jedzą ciężkie, tłuste potrawy.

Co to jest przepuklina rozworu przełykowego?

Przepuklina ta tworzy się, gdy część żołądka, przez otwór przełykowy przepony, przemieści się z jamy brzusznej do klatki piersiowej. Dolny zwieracz przełyku nie może się wówczas prawidłowo zamykać po przejściu treści pokarmowej do żołądka. Ten stan jest przyczyną wydostawania się treści z kwasem z żołądka. W efekcie dolega nam zgaga, bóle nadbrzusza i dołka podsercowego oraz chrypka (wynikająca z podrażnienia krtani kwasem).

Przyczyny powstawania przepukliny rozworu przełykowego

Przepukliną rozworu przełykowego są zagrożone pewne grupy osób. Należą do niej kobiety w ciąży, osoby otyłe oraz prowadzące siedzący tryb życia. Bardzo często do tej przypadłości dochodzi też u osób, które mają skłonności do oddychania klatką piersiową, zamiast przeponą.

Inne powody powstawania przepukliny to m.in. dźwiganie ciężarów, częste zaparcia, intensywny kaszel, częste przyjmowanie pozycji nachylonej do przodu, noszenie obcisłych ubrań uciskających jamę brzuszną.

Istnieje też pewna korelacja pomiędzy długotrwałym stresem, a tworzeniem się przepukliny rozworu przełykowego. Stres jest przyczyną ciągłego napięcia w obszarze splotu słonecznego. Taki stan prowadzi do pogarszającej się kondycji narządów wewnętrznych i gorszego ich funkcjonowania. Poza tym, często, denerwując się wstrzymujemy oddech, oddychamy nierównomiernie, płytko, a najczęściej oddychamy właśnie klatką piersiową, zamiast przeponą. Przepona zatem osłabia się, a to ona w dużej mierze odpowiada za utrzymanie narządów wewnętrznych, w tym żołądka, tam, gdzie jest jego miejsce.

Czym jest przepona?

Przepona jest głównym mięśniem oddechowym. Jest narządem, który w naturalny sposób bierze udział w oddychaniu. Tak dzieje się u małych dzieci, podczas oddychania unosi się im brzuszek. Z biegiem lat, niektórzy ludzie (zwłaszcza kobiety) tracą ten odruch na rzecz oddychania klatką piersiową. Rezygnacja z użycia przepony do oddychania, powoduje, że mięsień ten wiotczeje i traci swoją siłę.

 

Skutki złej kondycji przepony

Kiedy przepona słabo trzyma narządy wewnętrzne w jamie brzusznej dochodzi do powstania przepukliny rozworu przełykowego.

Kolejnym skutkiem jest pojawienie się problemu z oddychaniem. Przepuklina bowiem, uniemożliwia pełny udział przepony w oddychaniu.

Jak sprawdzić, czy doszło do utworzenia się przepukliny? Osoby, które cierpią na tę dolegliwość nie mogą wziąć głębokiego oddechu. Aby to zrobić muszą unieść klatkę piersiową i ramiona ponieważ oddech przez uniesienie brzucha jest już niemożliwy.

Jak zapobiec powstawaniu przepukliny?

Jeśli nie chcemy dopuścić do tego schorzenia, musimy dbać o dobrą kondycję przepony.

Przeponę wzmacniamy używając tego narządu do oddychania. Jeśli zapominasz o tym, zarezerwuj sobie codziennie nieco czasu, by ćwiczyć ten nawyk.

1. Przeponę wzmacniają specjalne ćwiczenia oddechowe. Przeprowadzamy je leżąc na plecach, z nogami ugiętymi w kolanach. Rękę przytrzymujemy na brzuchu. Powietrze wdychamy nosem i wydychamy ustami. Zwracamy, przy tym, uwagę na pracę brzucha. Podczas oddychania powinien on unosić się i opadać w większym stopniu, niż klatka piersiowa.
2. Staraj się jak najczęściej śmiać. Nie chodzi tu o uśmiechanie półgębkiem, ale głośny, szczery śmiech, taki „całym ciałem”. Uśmiech zmusza przeponę do pracy. Jest też świetnym sposobem na utrzymanie naszej psychiki i ciała w dobrej kondycji.
3. Przeponę wzmacnia śpiew. Nie jest tajemnicą, że osoby często pracujące głosem (w tym śpiewacy i piosenkarze) poświęcają prawidłowemu używaniu przepony sporo czasu. To narząd niezwykle im potrzebny. Wydobywa głębię głosu, pozwala też oszczędzać struny głosowe.

Co robić, gdy schorzenie już się pojawiło

Nie wolno bagatelizować tej choroby. Oczywiście najważniejszym krokiem, który powinniśmy wykonać przy podejrzeniach o przepuklinę, jest zgłoszenie się do lekarza. Medycyna wypracowała trzy połączone ze sobą metody walki z przypadłością:

• unikanie potraw ciężkostrawnych, tłustych i napojów gazowanych, dbałość o regularne przyjmowanie posiłków, brak wysiłku fizycznego po posiłkach, spadek masy ciała (w przypadku otyłości),
• wspomagająco pobieranie leków ograniczających wydzielanie kwasu żołądkowego,
• chirurgiczne leczenie przepukliny.

Chirurgiczne leczenie przepukliny polega na podszywanie rozwartych mięśni. Nie jest to metoda, która zawsze się sprawdza, dlatego tak ważna jest profilaktyka w tej kwestii.

Niektóre osoby, które cierpią na przepuklinę, starają się sobie pomóc starymi, sprawdzonymi sposobami. Pierwszy z nich to ratowanie się dostępnymi lekami przeciw zgadze. Kolejne polegają na mechanicznym pozbywaniu się dolegliwości. Jednym jest wypicie ok. 2 szklanek wody o temperaturze pokojowej lub temperaturze ciała, aby wypełnić nią żołądek. Po wypiciu wody, należy zeskoczyć ze schodka. Jeśli żadnego schodka nie ma w pobliżu, trzeba stanąć na palcach, a następnie gwałtownie opaść na pięty. Takie działanie stworzy dodatkowe obciążenie, które opuści nieco przepuklinę.

Inną metodą jest masowanie brzucha. Technika masażu przypomina nieco ruchy łapek kota. Zaczynamy od miejsca pod mostkiem i schodzimy w dół brzucha. Wykonujemy naprzemienne ruchy dłoni, jakby wymiatające od siebie. Takie ruchy pozwalają na opuszczenie przepukliny i uwolnienie oddechu.